Volgende maand (april) word ik 50. Echt waar. Ik kan er niets aan doen, het gaat vanzelf. En ik omarm die leeftijd van harte, al is het maar omdat ik dan officieel ouder ben dan mijn moeder ooit is geworden. Die “deadline” is toch sinds augustus 1982 voor mij wel een “dingetje”. Genoeg aanhalingstekens, terug naar het hier en nu.

In het hier en nu merk ik steeds vaker dat er een spanningsveld is tussen mijn gretige en niet-aflatende leeshonger, mijn geveinsde angst om achter te lopen bij andere lezers enerzijds en anderzijds mijn wens om optimaal te genieten van alles wat ik lees. Ik word steeds selectiever in wat ik lees, noem dat maar een verdienste van ouder worden. Eigenlijk ben ik nooit echt gevoelig geweest voor hypes (eerder het tegenovergestelde), maar door mijn grote mate van nieuwsgierigheid heeft het lang geduurd voordat ik begreep waar mijn voorkeuren in het lezen naar uit gaan. Nu ik dat steeds beter weet, probeer ik alles beter te doseren.

Zo, dat klinkt volwassen, toch? Maar de praktijk van alledag is lang zo simpel niet. Regelmatig trap ik in de valkuil om te veel boeken in te korte tijd te willen lezen. Ik ben geen snelle lezer, maar ik kan mij wel volledig verliezen in een boek en dan geen oog meer hebben voor de klok die onverbiddelijk doortikt. Ken je dat? Dat je uren later opeens beseft dat je nog boodschappen had moeten doen, of een was draaien, of nog wat werken of eigenlijk gewoon wat uurtjes slaap pakken? Af en toe is dat heerlijk, maar het echte verwerken van wat ik heb gelezen, gebeurt in een later stadium. Soms zelfs dagen of weken later. En dan wreekt zich wel eens dat ik bepaalde details niet goed meer weet of kan invoelen.

Onlangs las ik bijvoorbeeld in verband met de aanstaande Leestweeps-twitteravond op 19 maart a.s. het dunne boekje Verdriet is het ding met veren van Max Porter. In pak ‘em beet twee avonden had ik het (“hop hop hop, het is een bibliotheekboek, dus dat moet straks al weer ingeleverd”) gelezen. En niets van begrepen. Ja, natuurlijk weet ik dat het gaat over het verwerken van verdriet om het overlijden van echtgenote/moeder en dat dat wordt benaderd vanuit drie verschillende perspectieven: de vader, de jongens en de kraai. De kraai staat symbool voor het verdriet. Hij nestelt zich daarom in het eenoudergezinnetje, net zo lang totdat de betrokken personen hun verdriet een plaats hebben gegeven en door kunnen met leven. Vooral de stukken vanuit de jongens hebben mij erg getroffen, om de vader had ik graag een arm geslagen. Maar die kraai? Ik wist niet wat ik er mee aan moest.

Daarom heb ik deze bijzondere roman nog een keer gelezen, in een rustiger tempo. Tja, dan moeten al die andere boeken die om mijn aandacht vragen, gewoon even wachten. Het is niet anders. En het is de moeite meer dan waard! Op het moment dat ik mij niet meer hysterisch druk maakte dat ik nog nooit iets had gelezen van Ted Hughes (die ooit het gedicht De kraai heeft geschreven en wiens werk en leven centraal staan in de publicatie die door de vader wordt voorbereid) en dat ik slechts vaag iets weet over de impact van de zelfmoord van zijn (ex)partner Sylvia Plath, kon ik deze roman echt op mij laten inwerken. En vervolgens een enorme bewondering hebben voor de vertaler hiervan. Wat moet het onmogelijk moeilijk (en fantastisch inspirerend) zijn om zo’n compact geschreven, bijna poëtisch verhaal te vertalen. En wat fijn dat Saskia van der Lingen dat gedaan heeft en De Bezige Bij de vertaling op de Nederlandse markt heeft uitgegeven.

Het zijn juist de kleine nuances, de schijnbaar onbenullige toevalligheden die dit boekje zo ongelooflijk indrukwekkend maken. Echt, als jij het ook te snel hebt gelezen (geef maar toe, kennen we niet allemaal de neiging om eerst even snel te willen ontdekken waar een boek over gaat vóórdat de weg daarnaartoe door ons wordt onderzocht?), lees het dan nog eens. En nog eens. En nog eens.

Misschien “helpt” het als jij net zoals ik van dichtbij verlies, verdriet en rouw hebt meegemaakt. Dan geeft dit een extra dimensie. Ik ben er echter van overtuigd dat het verdriet, het gevoel dat niets er meer toe doet maar dat je wel omwille van de anderen dóór moet en vervolgens toch merken dat ook voor jou het leven doorgaat, ook in de woorden van Porter gewaardeerd kan worden als grote pijn jou nog bespaard is gebleven.

Het superlieve sfeertje tussen vader en zonen bracht mij het jeugdboek Perenbomen bloeien wit van Gerbrand Bakker (Uitgeverij Cossee) in herinnering. Dit boek heb ik “gelezen” als luisterboek via de luisterbieb van de openbare bibliotheek. Ook daarin is sprake van een gezin van een vader en zonen (hoewel de reden van de afwezigheid van de moeder hier anders is). Drie zonen, waarvan twee een tweeling. Door een verkeersongeluk is de jongste zoon blind geworden. Hoe hij daarmee moet leren leven en wat dat betekent voor de manier waarop zijn broers en zijn vader met hem en met elkaar omgaan, is de rode draad in deze roman. Klinkt allemaal zwaar en somber, maar dat is het juist niet.

Wat ik er zo mooi aan vond en wat dus ook in Verdriet is het ding met veren zo naar voren komt, is de onderlinge verbondenheid in combinatie met het dagelijks leven. Je kunt niet altijd lief zijn, je kunt niet altijd alles wat een ander doet of zegt, accepteren of naast je neer leggen. Je hebt zelf ook een leven, je bent zelf ook wel eens een beetje baldadig of dwars. En daar is niets op tegen. De zonen in de roman van Porter halen kattenkwaad uit, vertellen af en toe een leugentje en soms juist ook de waarheid en merken dat geheugen iets grilligs en onbetrouwbaars is.

Het verwerken van wat je meemaakt, het verwerken van wat je leest heeft tijd nodig. En mijn voornemen is om mijzelf steeds zo bewust mogelijk die tijd te gunnen. Of het gaat lukken …….? 😉

Veel leesplezier!

theonlymrsjo