Vakantie! Wat is dat toch een heerlijk gevoel. Gewoon even een periode zonder werkverplichtingen, een periode om naar eigen vrije keus in te richten. Meestal maak ik een waslijst met plannen en even zo vaak blijkt de vakantie weer veels te kort om alle plannen uit te voeren 🙂 Maar een streep in de werkagenda betekent ook zomaar de mogelijkheid om met mijn lief, dochter en kleindochter (1 jaar en 8 maanden oud) een dagje rond te struinen bij Pantropica (voorheen De Orchideeën Hoeve)  Een terecht enorme toeristentrekpleister in Luttelgeest, waar je je kan vergapen aan aapjes, schildpadden, alpaca’s, flamingo’s en nog veel meer dierensoorten, waar je je in het Amazonegebied kan wanen, waar je door een tuin vol exotische vlinders kunt lopen en ga zo nog maar even door (echt een bezoek waard – vakantietip). En als de pappa van kleindochter niet mee kan, nou, dan maken we toch een heleboel foto’s en filmpjes? Net zo makkelijk.

Wat een verschil met de tijd van Douwe Mout, VOC kapitein in de 18e eeuw! Een tijd waarin het versturen van een berichtje of brief niet een kwestie van een druk op verzenden op de smartphone was. Het was zelfs geen kwestie van een paar dagen om de ontvanger te kunnen bereiken, maar meer van weken of soms zelfs maanden. En dat juist terwijl Douwe Mout vanuit alle windstreken van Europa regelmatig een schriftelijk verslag te versturen heeft over zijn rondreis met een heuse neushoorn.

Dit alles weet ik uit de roman Clara, de eerste neushoorn in Nederland, geschreven door Agnita de Ranitz, ja, inderdaad, de schrijfster die eerder al een hele roman besteedde aan Zarafa, de eerste giraffe in Frankrij. En ook dit boek is weer uitgegeven door Uitgeverij de Brouwerij.

Aan het begin van de roman wordt duidelijk hoe Douwe Mout eigenlijk aan die neushoorn komt. Tijdens een bezoek van Mout aan de VOC directeur in Hougli (Bengalen), Albert Sichterman, en diens echtgenote Sybilla vindt er een voorval plaats met een jonge neushoorn. Deze neushoorn was het “project” van Sybilla, maar het blijkt onmogelijk de neushoorn nog langer als huisdier aan te houden. Mout besluit de neushoorn mee te nemen naar Nederland. Het echtpaar stemt daar graag mee in, als hij tenminste aan mevrouw Sichterman belooft regelmatig iets over het dier te laten weten. Mout belooft dit maar al te graag, hij is behoorlijk onder de indruk van mevrouw.

Gebaseerd op historische feiten weet de schrijfster vervolgens een helder en soepel lopend verhaal neer te zetten over de avonturen van Mout (door Sybilla in de briefwisseling steevast Douwemout genoemd) met de neushoorn. Deze neushoorn krijgt op een gegeven moment de oerhollandse naam Clara. Mout reist met Clara eerst door Nederland en vervolgens door heel Europa. Wat ik zo prettig vind aan de schrijfstijl van De Ranitz is dat zij de gave heeft om het taalgebruik aan te passen aan de historische tijd maar dan wel in een toegankelijke vorm. Het voelt dan bijna alsof je er bij bent, alsof het in de tegenwoordige tijd is. Daardoor werd ik mij er extra van bewust hoe “raar” en bijna beklemmend het voelt dat het voor Douwe niet mogelijk was om even een foto te maken van Clara, dat hij voor de strooibiljetten afhankelijk was van de kunsten van tekenaars en drukkers hoe correct de neushoorn werd getekend of verwoord, dat hij niet even snel met zijn thuisfront of met anderen kon bellen om te weten hoe het met iedereen is. Alles ging uiteraard in een ander tempo. Ik veronderstelde dat door minder communicatiemiddelen en minder snelle vervoersmiddelen, de persoonlijke wereld destijds veel kleiner was dan nu. Maar uit dit soort boeken blijkt dat toch een misvatting. De wereld was helemaal niet zo klein, in ieder geval niet voor Douwe Mout. Hij komt niet alleen op de meest bijzondere plekken, hij ontmoet ook nog eens historisch belangrijke personen en mensen van allerlei nationaliteiten, zoals Italianen, Britten, Fransen.

Overigens gaat deze roman niet persé over Clara, maar meer ook over de toenmalige tijd, de geldende moraal en fatsoensnormen. En het gaat ook over Douwe zelf, zijn relatie met zijn vrouw en kinderen en zijn gevoelens voor Sybilla. Hij heeft bepaald geen standaard, voortkabbelend leven. Je zou hem toch echt af en toe eens een vakantie of een periode vrij gunnen. Twee weken “vrij”, dat heeft overigens voor mij inmiddels een andere betekenis gekregen sinds ik zzp’er ben ten opzichte van de afgelopen jaren in loondienst. Het is soms nog wat zoeken naar de juiste balans tussen werk en privé. Voor deze weken hadden wij dit keer besloten thuis te blijven en vandaaruit activiteiten te ondernemen. Daarmee zijn onze twee weken ook niet te vergelijken met de vakantieperiode van de familie Stevens in Twee weken weg van R.C. Sherriff (Atlas Contact). De familie Stevens (meneer, mevrouw, drie kinderen) gaat namelijk al jarenlang altijd naar dezelfde plek in dezelfde Engelse badplaats. En al die jaren verlopen die weken volgens een vast stramien. Dat geeft houvast en zo hoef je je niet druk te maken over wat iemand van jou of jouw gezin zou kunnen vinden. Ondanks het feit dat ieder zijn eigen verlangens en problemen heeft en ondanks dat dit jaar wel te merken is dat de oudste twee kinderen (een zoon en een dochter) zich ook in de maatschappij staande moeten zien te houden, ligt het voor de hand dat bij gebreke aan doorzettingsvermogen om iets aan het leven te veranderen (en waarom ook?) alles tijdens de vakantieweken wel zo’n beetje zijn gangetje gaat.

In deze roman, die overigens al in de jaren dertig is geschreven, is niets te vinden van de pioniersgeest van kapitein Douwe Mout. En toch hebben beide boeken hun eigen charme. Wat blijft het toch heerlijk om al lezend zo veel verschillende ervaringen op te doen en de ene keer mee te liften op de rug van een neushoorn en de andere keer je om te kleden in een vakantiehuisje op het strand van een Engelse badplaats! Ik ben benieuwd waar het volgende te lezen boek mij nu weer naar toebrengt. Reis je mee?

Veel leesplezier!

theonlymrsjo

Van Uitgeverij de Brouwerij ontving ik het leesexemplaar van Clara, de eerste neushoorn in Nederland, waarvoor uiteraard mijn hartelijke dank.