In deze tijd van lockdown tijdens de coronapandemie ga ik natuurlijk helemaal niet op reis en de titel van deze blogpost is ook totaal niet bedoeld als een oproep om in deze tijd de wereld in te trekken. Ik verwijs met deze titel alleen maar naar het geheugenspelletje, waarschijnlijk wel bij iedereen bekend. Een heerlijk tijdverdrijf tijdens lange autoritten of landerige warme zomerdagen. Het basisprincipe is dat iemand de zin “Ik ga op reis en ik neem mee” aanvult met een willekeurig voorwerp. De volgende deelnemer moet die zin herhalen en er zelf ook weer een voorwerp aan toevoegen. Net zo lang totdat één van de deelnemers een voorwerp vergeet of niet meer in de juiste volgorde opsomt.
Ik moest aan dit spelletje denken omdat ik een boek las waarin een variatie op dit thema lijkt te zijn gebruikt. Het verhaal gaat namelijk over een jong meisje in Noorwegen, Elisabet Hansen. Zij is met haar moeder kerstinkopen doen in een groot warenhuis. Op de speelgoedafdeling springt een lammetje uit de schappen en rent de winkel uit. En Elisabet erachteraan. Zo begint een reis van Noorwegen naar Bethlehem én tegelijk een reis terug in de tijd. Bij elk volgend hoofdstuk is Elisabet weer verder gereisd en wordt het gezelschap dat met haar meereist steeds groter (schapen, herders, stadhouders en engelen, om maar wat te noemen). De samenstelling van het uitdijende gezelschap wordt dan steeds in elk hoofdstuk weer bevestigd.
Ik heb het hier over Het Mysterie van Jostein Gaarder (in 1998 uitgegeven bij Fontein/Houtekiet). In dit boek volgen we de adventskalender van Joachim, dus van 1 december tot en met 24 december. Mijn aller-, aller- állereerste blogpost schreef ik over dit boek. En ieder jaar zie ik in deze periode van het jaar in de statistieken van mijn website, dat deze blogpost weer regelmatig wordt bekeken. En elke keer geneer ik mij daar dan een beetje voor. Want die allereerste blogpost, in december 2012, is zowel kwalitatief als kwantitatief niet vergelijkbaar met hoe ik daarna mijn blogposts ben gaan vormgeven en opbouwen. Daarom heb ik besloten het “over” te doen en gewoon opnieuw een artikel over Het Mysterie te schrijven. En tja, dat was natuurlijk meteen een goede reden om deze roman (voor de zoveelste keer) opnieuw te lezen 😉
Eigenlijk is het helemaal niet zo’n overdonderend of bijzonder verhaal, maar de simpele manier waarop de schrijver ons meeneemt in het verhaal in het echte leven (Noorwegen, eind jaren tachtig vorige eeuw) en in het verhaal uit de adventskalender (in de tijd teruglopend naar de geboorte van kindje Jezus), voelt elke keer weer comfortabel en rustgevend aan. Ik geniet van de manier waarop het jongetje Joachim vol is van de bijzondere (en zelfs magische) adventskalender waar geen chocolaatjes inzitten, maar waar elke dag een dubbelgevouwen papiertje uit valt met daarop een deel van een bijzonder verhaal. En op een gegeven moment (dat voel je natuurlijk al vanaf het begin aankomen) komen de verhaallijnen samen. Een prachtige, warme kerstgedachte van hereniging, samenzijn en licht in de duisternis.
Het gaat uiteraard ook om aandacht voor het kerstverhaal, maar daarnaast (en misschien wel juist extra) ook om de manier waarop de ouders en Joachim met elkaar omgaan, hoe zij van elkaar begrijpen wat er belangrijk is in het leven, op grote maar zeker ook op kleine schaal, dichtbij in de eigen omgeving. Gaarder maakt in de hoofdstukken over Elisabet steeds duidelijker dat elke persoon in het kerstverhaal belangrijk is en een eigen rol heeft. Ik moet dan ook meteen terugdenken aan een bundeltje uitspraken van kinderen over kerst, in de jaren zeventig uitgegeven bij Uitgeverij Kok. Ik vermoed dat het tegenwoordig niet meer verkrijgbaar is en daarom koester ik mijn exemplaar extra goed. Sommige uitspraken of gedichtjes gaan simpelweg over de gezelligheid van de kerstvakantie en het lekkere eten, andere gedichtjes en korte verhaaltjes tonen aan dat sommige kindertjes al filosoofjes in de dop waren. Voor deze blogpost is met name de titel van de bundel het meest treffend: “Ik, zei de ezel met zachte stem, ik droeg zijn moeder naar Bethlehem.” Hoe waar is dat! Ook hieruit blijkt dat alle radertjes nodig zijn om een machine te laten werken. Iedereen is van betekenis, niet alleen in de kersttijd maar op elk moment van het jaar en op elke denkbare plek op deze aarde.
Misschien ben jij inmiddels al dat gedoe rondom de “de mooiste tijd van het jaar” helemaal beu of heb jij helemaal niets met de christelijke betekenis van de geboorte van Jezus. Iedereen is (gelukkig) anders. Maar misschien kan ik jou dan nog interesseren voor een zeer lezenswaardig boek van Tony Buzan: Use your head (ik heb een Engelstalige versie. Eerlijk gezegd heb ik geen idee of dit ooit in een Nederlandse vertaling op de markt is gekomen). Buzan is vooral bekend om zijn uitleg van en enthousiasme over mindmaps, een methode om via een soort tekening complexe situaties inzichtelijk en begrijpelijk te maken. Een methode die goed te gebruiken is tijdens studie of werk. In dit boekje wordt veel informatie gegeven over de werking van hersenen en geheugen (inclusief tips voor verbetering van het geheugen, zodat je altijd als winnaar uit de bus komt met Ik ga op reis en ik neem mee 😉 ) en uitgebreide aandacht voor snellezen. Snellezen kan voor bepaalde stukken heel handig zijn, maar voor het lezen van een roman als Het Mysterie beveel ik toch ten zeerste een rustig, comfortabel, aandachtig leestempo aan!
Veel leesplezier!
theonlymrsjo
