Ik moest de laatste dagen denken aan een scène van Monty Python, namelijk het filmpje over de grappigste grap ter wereld. Die grap is zó grappig dat je je er letterlijk van doodlacht. De grap wordt daarom ook per afzonderlijke zin vertaald in het Duits (zodat de Engelse soldaten niet begrijpen wat zij zeggen) en ingezet in de oorlog tegen de Duitsers. Je ziet die soldaten over elkaar heen buitelen van het lachen en daardoor volledig uitgeschakeld worden. Hilarisch.
Behalve dan dat we al enige weken dagelijks op de televisie of via internet beelden zien van échte soldaten en échte oorlogstaferelen. Volkomen absurd om dit mee te maken, om de dreiging van een Derde Wereldoorlog te voelen, de angst voor de onbeheersbaarheid van de situatie. Met dit alles gaande in de wereld voelt het bijna ongepast om enthousiast over boeken te schrijven.
Het is ook al meer dan 3 maanden geleden dat mijn laatste blogpost online kwam. Misschien had je inmiddels de indruk dat ik als blogger gestopt ben. Dat is zeker niet het geval. Maar twee jaar coronamaatregelen (die uiteindelijk hebben geresulteerd in het einde van het bedrijf van mijn lief), een ietwat afgedwongen verhuizing (binnen één maand), veranderingen op en naast mijn werk én de oorlog in Oekraïne hebben aardig wat energie opgeslurpt. Voor mijn doen heb ik dan ook de laatste maanden bijzonder weinig boeken gelezen. Wat ik wél heb gelezen, is meteen ook een heel raar, leuk, anders dan anders boek, namelijk Het Perenlied van Joost Oomen (Querido).
Het perenlied duidt op een melodie die je overal en in alles kunt horen. En áls je het hoort, kun je niet anders dan vrolijk zijn en je goed voelen. Een beetje zoals met die grap van Monty Python, maar dan gelukkig zonder de dodelijk afloop. Alhoewel …. deze roman van Oomen is niet alleen maar leuk. Er zit een trieste ondertoon in, van mensen die op een traumatische wijze een dierbare verliezen, van mensen die merken dat zij anders zijn en daarom er misschien niet altijd bij horen, van mensen die extra gevoelig zijn voor wat er om hen heen gebeurt en hoe zij daar zelf mee om kunnen gaan. De overheersende verhaaltoon is er echter volgens mij één van liefde en verliefdheid, van kiezen voor gelukkig zijn.
Centraal personage in deze roman is De Bietenkoningin. Ja, je leest het goed, De Bietenkoningin. Zij is een meisje dat op bijzondere wijze is verwekt door haar vader terwijl hij bieten aan het koken was. Daarom heeft zij een paarse lichaamskleur en is zij sowieso een beetje anders dan “standaard”. Haar vader is overigens ook een beetje anders. Niet wat kleur of vorm betreft, maar wel in wat hij heeft meegemaakt tijdens de aanslag op de Twin Towers in september 2001 in New York. Verder is er nog de verhaallijn van de jonge Gabriel. Deels loopt die verhaallijn gelijk met die van de Bietenkoningin, maar niet helemaal. Gabriel werkt bij Disney en ondanks zijn gevoelige karakter is hij met hulp van De Bietenkoningin van plan om de boel eens flink op stelten te zetten.
Oomen is in staat gebleken om een naar mijn mening volstrekt originele roman te schrijven. Hij gaat daarbij nog net niet zo ver als Tolkien, die een hele eigen “wereld” heeft gecreëerd met zijn hobbits en andere wezens. In de wereld van Het Perenlied lijkt alles heel erg op de wereld zoals wij die kennen, met concrete feiten en omstandigheden. Maar toch tovert Oomen met woorden een werkelijkheid tevoorschijn die zowel realistisch als onlogisch en onmogelijk overkomt. En tegelijkertijd past als een jas, terwijl er toch genoeg gebeurt (in bijvoorbeeld de tunnels onder en naar de Disneyparken of onder de groenteafdeling van een supermarkt) wat net niet gebruikelijk of “normaal” is. Ik heb enorm genoten van de souplesse waarmee hij dat heeft gedaan.
Qua sfeer kwam een herinnering bovendrijven aan Wampie (met als heerlijke ondertitel: De roman van een zorgeloze zomer), een klassieker van de hand van de schrijver achter het pseudoniem A. den Doolaard. In mijn boekenkast staat een exemplaar zoals op de foto staat. De kaft is helaas wel een beetje verfrommeld en gescheurd, maar ik koester het boek al jaren en het is uiteraard als onderdeel van mijn boekencollectie meeverhuisd. Het is al heel lang geleden dat ik deze roman las en eerlijk gezegd zou ik niet meer precies kunnen vertellen waar het over gaat. Maar in mijn gevoelsherinnering is het zo’n verhaal waarin je heerlijk kan onderdompelen en mee kan deinen op de bewegingen in het verhaal. Zo’n verhaal waarbij het niet persé om de inhoudelijke verhaallijn hoeft te gaan, maar meer om de sfeer die je tijdens het lezen meekrijgt.
Er is trouwens recentelijk een nieuw boek van Joost Oomen verschenen (Visjes, ook bij Querido). Ik ben benieuwd of dat net zo origineel is als Het Perenlied. Ik hoop het, want dit soort boeken helpen. Helpen om even niet in het hoofd bezig te zijn met oorlog en dreiging, met angst en onzekerheid. Helpen om het vonkje optimisme en vrolijkheid flink aan te wakkeren. Helpen om daardoor een betere weerbaarheid te krijgen. Het heeft mij in ieder geval geholpen.
Veel leesplezier!
theonlymrsjo
Mijn dank gaat uiteraard uit naar Querido (Singel uitgeverijen) voor het beschikbaar stellen van een leesexemplaar en het getoonde geduld voor het verschijnen van deze blogpost.