Pssst, niet verder vertellen, hoor, maar ik heb het script van de nieuwste Quentin Tarantino-film gelezen. Echt waar. Ik heb namelijk het boek De jongen die het liet regenen van Brian Conaghan (Uitgeverij Lannoo) gelezen. Voor mij zijn wezenlijke elementen in Tarantino-films dat er geen sprake is van een chronologische volgorde en dat er verschillende verhaallijnen zijn, die uiteindelijk toch samenkomen of met elkaar blijken samen te hangen, zoals in Reservoir Dogs en Pulp Fiction.

In De jongen die het liet regenen gaat het om de zestienjarige, enigszins eigenaardige jongen Clem. Hij is vanuit Zuid-Engeland verhuisd naar het Schotse Glasgow. Het boek is verdeeld in twee delen, waarbij in het eerste deel vanuit de invalshoeken van andere personen over Clem wordt verteld. Zijn (mogelijke) vriendinnetje Rosie, haar vriendin, een lerares, een voormalige leraar, de moeder van Rosie en nog meer personen komen afwisselend aan het woord. Zo krijg je langzaam maar zeker een idee van de voorgeschiedenis, maar weet je nog steeds niets over de grote climax. A la Tarantino wordt de spanning opgebouwd en ben je voortdurend in de weer om de verschillende puzzelstukjes op de juiste plek te leggen.

Het tweede deel is het verhaal van Clem zelf. Zijn visie op wat er gebeurd is en wat er uiteindelijk onvermijdelijk was. Hoewel ik dit deel minder indrukwekkend geschreven vond, is het boek zeker de moeite waard om te lezen. Overigens blijkt de titel gebaseerd te zijn op  een songtekst van Bob Dylan. De schrijver is er goed in geslaagd om de sfeer van de tegenwoordige tijd weer te geven in het verhaal. Mobieltjes, muziek, rondhangen, verwijzingen naar boeken en muziek, dat alles komt voorbij.

Er zijn meer boeken waarin de invloed van muziek/artiesten duidelijk te merken is en waar een vergelijkbaar thema (pesten/anders zijn) aan de orde is. Maar soms wíl ik een boek niet goed vinden. Omdat iedereen er zo lyrisch over is, omdat het een periode erg populair is, omdat het ook nog eens verfilmd is, omdat ik verwacht dat ik totaal niet tot de doelgroep hoor. Maar ja, als ik dan uiteindelijk toch Lieve Céline van Hanna Bervoets lees, blijkt het ook voor mij een prachtige roman.

In dit boek gaat het om Brooke (ja, inderdaad, door haar moeder Pamela, die eigenlijk Trude heet, vernoemd naar een personage in The bold and the beautiful), die na een traumatische ervaring totaal in de ban raakt van (de muziek van) Céline Dion. Het verhaal maakt indruk door de simpliciteit van de hoofdpersonen, de rauwheid van hun werkelijkheid, het uitzichtloze zonder dat dat beklemmend werkt (voor die personen). Het is volledig geschreven vanuit de beperkte belevingswereld van Brooke. Zij signaleert wel als er iets verandert, maar zonder zich rekenschap te geven van het waarom of waarvoor. Bervoets maakt, net zoals Walter van den Berg in Van dode mannen win je niet, gebruik van heel feitelijk taalgebruik en heel feitelijk weergeven van wat er gebeurt. En er gebeurt met Brooke nogal wat. Door het bijna weglaten van emoties wordt de impact van het geheel juist versterkt.

Helaas worden we in onze huidige maatschappij regelmatig geconfronteerd met familiedrama’s, vechtscheidingen, extreme pesterijen, ontspoorde levens door drugs, drank en geweld. En elke keer is dan weer de vraag: hoe heeft het zo ver kunnen komen? Hoe heeft dit kunnen gebeuren? Was er dan niemand die het zag aankomen?

Er zijn veel instanties en organisaties die zich op dit terrein van de sociale zorg begeven. En ik ben er van overtuigd dat iedereen in deze sector met de beste bedoelingen werkzaam is. Het is praktisch onmogelijk om voor ieder persoon op maatgesneden en afdoende begeleiding en zorg te regelen. Wachttijden, intakeprocedures, het hoort er helaas allemaal bij. Maar de allergrootste hobbel is volgens mij toch echt die eerste stap: dat de persoon in kwestie zelf het aandurft om te erkennen dat hij of zij niet alles (meer) zelf aankan, het jezelf overtreffen en de schaamte opzij zetten en de moed hebben om bij een hulpverlener aan te kloppen. Die eerste stap is o zo belangrijk. Dat zien we ook bij Brooke in Lieve Céline. Haar eerste stap op weg naar haar idool, haar eerste stap op weg naar een nieuw leven, begint met naar buiten gaan. Als je zelf redelijk gezond en in balans bent, dan is het bijna niet voor te stellen dat er mensen zijn die geholpen moeten worden met die eerste stap. Door boeken als deze van Hanna Bervoets en van Walter van den Berg, maar ook het boek van Brian Conaghan worden wij daar weer eens aan herinnerd. En laten wij proberen om daar in de werkelijke wereld ook aandacht voor te nemen.

Veel (lees)plezier!

theonlymrsjo