Het is al meer dan een week geleden, maar ik had even het bericht gemist van het overlijden van de Britse schrijver Peter Mayle. Ik heb van hem slechts één boek gelezen, maar daar hoort voor mij wel een heel verhaal bij.

Het boekje dat ik van zijn hand heb gelezen, is A year in Provence (in Nederlandse vertaling uitgegeven bij De Boekerij). Mijn eigen Engelstalige exemplaar kon ik niet zo gauw vinden, vandaar dat ik het plaatje van internet geplukt heb. Ik heb dit boekje destijds blindelings besteld. Ik had geen idee waarover het zou gaan. Dat ik achteraf erg gecharmeerd was over de inhoud, was mooi meegenomen. Ik wilde het boekje persé hebben omdat het voor mij symbool staat voor de (Eerste) Golfoorlog in 1990-1991.

Ik ben geboren in de tweede helft van de jaren zestig, dus ten tijde van die Golfoorlog was ik in mijn begin twintiger jaren. Ik zat in de afrondende fase van mijn universitaire studie en moest mij dus steeds meer op “de toekomst” gaan focussen. De Golfoorlog werd een obsessie. Het is natuurlijk psychologie van de koude grond, maar voor mijzelf heb ik achteraf beredeneerd dat deze oorlog (met wereldwijde invloed) voor mij de eerste echte bewustwording was van de betrekkelijkheid van mijn leventje op dat moment. Op persoonlijk vlak had ik al het een en ander meegemaakt, maar ik leefde in de naïeve veronderstelling dat de buitenwereld een nauwelijks veranderende constante factor was.

Gezien mijn leeftijd ben ik te jong om actief herinneringen aan de laatste stuiptrekkingen van de Vietnamoorlog te hebben. Het bleef voor mij bij het constateren dat er in sommige gezinnen van schoolgenootjes extra broertjes of zusjes bijkwamen, via adoptie. Het hoe-wat-waarom kwam pas na enige jaren bovendrijven. De Falklandoorlog was al helemaal een ver-van-mijn-bed-show en daarbij heb ik ook geen moment het gevoel gehad dat deze situatie zou kunnen overslaan naar de rest van de wereld.

Maar die Golfoorlog, die hield mij volledig in de ban. Het ging mij overigens niet om het waaróm van de oorlog, maar om het hóe. Bij mij thuis lazen wij toen het NRC Handelsblad en die krant besteedde volop aandacht aan de ontwikkelingen. Elke dag was er een situatieschets over de bewegingen van de troepen en achtergrondartikelen over de oorlog, het materieel en de persoonlijke invloeden. Ik heb al die informatie verslonden. Dikke multomappen vol met krantenartikelen waren het resultaat. Ik kon moeiteloos alle specificaties van een Stealth bommenwerper opsommen, ik wist de verschillen tussen en de inzetbaarheid van de diverse wapens en munitie. Ik heb meegehuild met een verkoper van eendagskuikens, die plotseling met duizenden kuikentjes zat opgescheept omdat hij in het oorlogsgebied niet meer kon leveren. Ik heb Red Adair stilletjes toegejuicht in zijn spectaculaire acties om de vuren van de oliebronnen in Koeweit te blussen. En ga zo maar door.

Op één van de vele foto’s in de krant was een gevechtspiloot te zien, in zijn cockpit wachtend op het signaal om te mogen (of eigenlijk: moeten) opstijgen. Hij zat nog even rustig een boekje te lezen. En je raadt het vast al: dat was het boekje A year in Provence. Dat beeld, die rust zo vlak voor een aanval, temidden van het strijdgewoel en voor het oog van de wereld, dat beeld maakte een ongelofelijke indruk op mij. En dus moest en zou ik dat boek in mijn kast hebben staan.

Het is overigens een zeer goed leesbaar en amusant verhaal. Een Engels echtpaar komt te wonen in de Provence in Frankrijk. Aan het huis zal het een en ander verbouwd moeten worden en de inburgering gaat ook niet vanzelf. Alle hilarische, voor de hand liggende en daarmee toch leuke tegenstellingen tussen Engelsen en Fransen komen aan bod. Heerlijk ontspannend dus, ook als je niet in oorlogstijden zit 🙂

De NRC heeft overigens later zelf een reader uitgegeven met als titel Oorlog in de Golf. Dezelfde informatie die ik had verzameld, maar de emotie bij zelf iets verzamelen en er doorheen bladeren is totaal anders dan het bladeren door de neutrale selectie van een ander in boekvorm. Bij onze laatste verhuizing heb ik afscheid genomen van mijn eigen verzameling en de publicatie van NRC. Inmiddels hebben wij, als wereldmaatschappij, al heel veel meer incidenten en structurele veranderingen meegemaakt. Ik prijs mijzelf gelukkig dat ik nog steeds mag wonen en leven in een samenleving waarin ik mij grotendeels veilig en op mijn plek voel. Ik wens dat iedereen toe.

Veel leesplezier!

theonlymrsjo